زگیل تناسلی شایع‌ترین عفونت ویروسی است که از راه رابطه جنسی منتقل میشود و عامل آن ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است که حین تماس جنسی منتقل میشود.
بیش از صد نوع ویروس پاپیلوم وجود دارد که هر یک بخش‌های مختلفی از بدن مانند دست و پا را درگیر می‌کند. حدود سی نوع ویروس اطراف ناحیه تناسلی و مقعد وجود دارد، اما عامل ایجاد زگیل تناسلی در اکثر موارد دو ویروس نوع ششم و یازدهم است.
زگیل تناسلی میتواند چند ماه پس از ارتباط جنسی پوست به پوست انجام شده و به عفونت منجر شود. اما علائم میتواند حتی تا چند سال بعد نیز نمایان نشود و فرد از آلوده بودن بدن خود آگاه نشود.
زگیل تناسلی به صورت برآمدگی‌ها یا زائده‌های گوشتی کوچک یا تغییرات پوستی داخل یا روی ناحیه تناسلی یا مقعدی می باشد. معمولاً بدون درد است، اما گاهی خارش دارد و ایجاد التهاب می‌کند. گاهی این زگیل ها خیلی کوچک هستند و با چشم دیده نمی شوند.
در تصویر زیر شکل ظاهری انواع زگیل های تناسلی نشان داده شده است.
اگر زگیل تناسلی درمان نشود، بزرگ میشود یا تعداد آن افزایش می‌یابد. با درمان کردن زگیل احتمال سرایت آن به دیگران کاهش می‌یابد. زگیل تناسلی معمولاً بی‌خطر است اما در بعضی موارد میتواند سرطان دهانی و رحم و مقعد ایجاد کند و باید برای درمان آن سریعاً به پزشک مراجعه شود.
انتقال زگیل تناسلی
ویروس پاپیلوم یعنی عامل ایجاد زگیل تناسلی به راحتی از راه رابطه جنسی منتقل میشود. هم بانوان و هم آقایان میتوانند حامل این ویروس و منتقل کننده آن باشند.
ویروس پاپیلوم انسانی از راه تماس پوستی سرایت می‌یابد، بنابراین با تماس نزدیک ناحیه تناسلی نیز منتقل میشود و انتقال آن لزوماً منوط به رابطه جنسی دخولی واژینال یا مقعدی نیست.
نکته مهم : اگر از کاندوم استفاده شود، ویروس منتقل نمی‌شود، اما ممکن است کاندوم تمام ناحیه تناسلی را نپوشاند و پوست ناحیه تناسلی بدون پوشش عفونی شود.
ویروس پاپیلوم عموماً هنگام وجود داشتن زگیل منتقل میشود، اما احتمال سرایت آن پس از از بین رفتن زگیل نیز وجود دارد. به ندرت پیش می‌آید که در اثر سکس دهانی زگیل در دهان یا گلو یا روی لب‌ها ایجاد شود.
زگیل بدون رابطه جنسی مقعدی از ناحیه تناسلی به ناحیه اطراف مقعد منتقل میشود. احتمال دارد که زگیل تناسلی هنگام زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود، البته این اتفاق به ندرت رخ میدهد.
زگیل تناسلی از راه بوسیدن، در آغوش گرفتن، استفاده اشتراکی از حوله یا حمام، شنا در استخر عمومی، صندلی توالت، لیوان، بشقاب یا دیگر وسایل غذاخوری مشترک منتقل نمی‌شود.
نشانه‌ها و علائم
اکثر بیماران مبتلا به عفونت HPV دچار زگیل تناسلی نمی‌شوند یا ویروس به خودی خود از بین می‌رود. به این ترتیب ممکن است شما یا همسرتان هیچ گاه متوجه این عفونت ویروسی نشوید.
اما درصورت مشاهده زگیل روی اندام تناسلی یا مقعد خود یا داشتن شریک جنسی مبتلا، بهترین روش برای اطمینان از وجود عفونت ویروسی و زگیل تناسلی این است که پزشک متخصص، زگیل را ببیند و عفونت را تایید کند.
پزشک متخصص اورولوژی یا زنان معمولاً زگیل تناسلی را با دیدن آن تشخیص میدهد ممکن است معاینه داخلی واژن یا مقعد برای بررسی وجود زگیلهای داخلی انجام شود.
دکتر حسین کرامتی متخصص جراح کلیه و مجاری ادراری وتناسلی، اورولوژی
اگر زگیل تناسلی درمان نشود، بزرگ میشود یا تعداد آن افزایش می‌یابد. با درمان کردن زگیل احتمال سرایت آن به دیگران کاهش می‌یابد. زگیل تناسلی معمولاً بی‌خطر است اما در بعضی موارد میتواند سرطان دهانی و رحم و مقعد ایجاد کند و باید برای درمان آن سریعا به پزشک مراجعه شود.
- ویروس پاپیلومای انسانی یا ویروس اچ پی وی از متداول ترین عفونت های قابل انتقال از طریق روابط جنسی به شمار می رود و از طریق تماس جنسی پوست با پوست انتقال می یابد.
- معمولا ویروس اچ پی وی که زگیل تناسلی ایجاد می کند، ریسک پایین دارد اما باید برای درمان آن سریعا به پزشک مراجعه شود.
- بعضی می تواند سرطان دهانی و رحم و مقعد را سبب شود.
- 70% موارد HPV در عرض یکسال بهبودی خودبخودی دارند.
- 90% موارد در عرض 2 سال بطور خودبخودی بهبود مییابند.
- عدم بهبودی بعد از 2 سال زگیل ها مقاوم هستند.
- زگیل حتی از بیماران بدون علامت هم منتقل میشود.
- زگیلهای تناسلی در هر ناحیه حتی در داخل مجرا میتواند رشد کند و باعث ادرار خونی، سوزش ادرار و سخت شدن ادرار کردن شود.
- زگیلهای تناسلی میتوانند بسیار بزرگ و بدشکل شوند.
تصاویر زیر شکل ظاهری انواع زگیل های تناسلی را نشان میدهد
شکل ظاهری زگیل تناسلی
ویروس پنهان
بیماری افرادی که HPV در بدن آنها وجود دارد ولی علامت ندارند را می توان با آزمایش های ژنتیکی خاص HPV-DNA) تشخیص داد. ولی این تست ژنتیکی لازم نیست برای همه افراد به صورت عمومی انجام شود.