در صورتی که کودکی به مدت 3 ماه و بدون استفاده از داروهای ادرارآور و بدون داشتن بیماری خاصی مثل دیابت حداقل سه بار در هفته بستر خود را خیس کند مبتلا به شب ادراری می باشد.
شب ادراری کودکان دلایل گوناگونی دارد که برخی از آن ها جنبه جسمی و برخی دیگر جنبه روحی و روانی دارند. بعضی عوامل از جمله کمبود هورمون آنتی‌دیورتیک یا کاهش ظرفیت مثانه، عفونت‌های ادراری، عوامل روانی و استرس‌ها می‌توانند موجب شب ادراری کودکان شوند.
شب ادراری دو نوع است:
شب ادراری اولیه بیشتر جنبه ارثی دارد و از ابتدا بوده و قطع نشده است.
شب ادراری ثانویه بعدها در اثر یک عامل به وجود می آید. درباره شب ادراری ثانویه حتما باید علت اصلی درمان شود، مانند درمان عفونت ادراری، رفع سندرم‌های خودایمنی و بیماریهای آلرژیک، درمان بیماریهای متابولیک مثل دیابت و….
شب ادراری تا 5 سالگی طبیعی است و از شروع 6 سالگی نیاز به بررسی واقدام جهت درمان دارد.
برای اصلاح این مشکل، قبل از هرگونه دارودرمانی، باید اقدام به رفتاردرمانی کرد و این امر مستلزم همکاری والدین و کودک، هر دو است.
برای درمان این مشکل در کودکان به توصیه های زیر عمل کنید:
1. مراجعه به پزشک متخصص ارولوژی برای انجام معاینات جسمی و انجام آزمایش های پزشکی (انگل، کلیه، اسفنکترها، مثانه، اوره و...) .
2. استفاده از تشک هشداردهنده (زنگ دار) برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار
هشدار دهنده شب ادراری به آرامی به مغز می آموزد که به پیامی که از مثانه در طول شب می آید پاسخ دهد. در شروع، ممکن است نیاز باشد والدین هنگام صدای هشدار به کودک خود کمک کنند که بیدار شود.
3. خوراندن مایعات زیاد مثل آب، چای، آب میوه، دوغ و… به کودک طی روز برای افزایش حجم مثانه.
4. فاصله بین مراحل ادرار کردن: کودک نباید با فاصله کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و این زمان باید به مرور افزایش یابد.
5. رعایت رژیم غذایی خاص: کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند. از خوردن نوشابه‌های دارای کافئین هم جدا خودداری شود.
6. به او آموزش دهید که پس از خوردن مایعات به دستشویی رود. تغییر محیط و فضای توالت برای کاهش استرس کودکانی که از رفتن به دستشویی امتناع می کند.
7. پیش از خواب به دستشویی برود. چند ساعت پس از آن که کودک خوابید، حتما او را بیدار کنید تا به دستشویی برود.
8. به کودک آموزش داد تا به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند.
9. هرگز به خاطر رختخواب خیسش او را تنبیه یا حتی سرزنش نکنید.
10. مشکل کودک را به رویش نیاورید و به او اطمینان دهید که مشکلش قابل درمان است. به او کمک کنید تا اعتماد به نفس پیدا کرده و به عادت های خوب خوابیدن تشویق شود.
11. به کودک تان جایزه بدهید؛ نه به این دلیل که توانسته جایش را خشک نگه دارد بلکه به دلیل پیروی از برنامه ای که برای غلبه بر مشکل شب ادراری اش چیده ای.
12. روش های کم کردن اضطراب و استرس را بیابید سعی کنید شرایط مناسبی برای آرامش فرزندتان مهیا کنید.
پس از اقدامات فوق در صورت عدم موفقیت برای کنترل شب ادراری می‌توان درمان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص اورولوژی شروع کرد، اما باید توجه داشت که آموزش مهارت کنترل ادرار از درمان دارویی مهم‌تر است، زیرا معمولا با قطع دارو، شب ادراری مجددا عود می‌کند.